سال 1403 هجری قمری را در شرایطی آغاز کردیم که حتی در پایان این سال مبارک نمی دانستیم کدام یک از آن حیوانات شریف یعنی نهنگ و اژدها است. به هر حال چه سال فرخنده باشد و چه سال اژدها، امسال نان خیلی از ما ایرانی ها پشت خرگوش است! خرگوش سریع می دود و نان به سختی می آید! یکی از نفرین های قدیمی در ادبیات عامیانه کردی ما این است که پدری غمگین و دردمند، کودکی ناسپاس و ناسپاس یا گناهکار این گونه فحش می دهد: «خداوند به تو رول بر پشت خرگوش بدهد!» البته هیچکس در این اقتصاد متورم و بحرانی ما را نفرین نکرده است و بخش بزرگی از مشکلات امروز ایران به رویکردهای نظری و روش های عملی «مدیریت» برمی گردد. به جای اینکه از خودم بپرسم “با این دستور به کجا خواهیم رفت؟”، در این ایستگاه فروردین، یک بار دیگر می خواهم یک سوال تکراری اما حساس و حیاتی را مطرح کنم: “مهم ترین تهدیدها علیه بقای ایران چیست؟” توجه کنید؛ تهدید ایران علیه جمهوری اسلامی نیست.
در چند سال گذشته، مقامات، سیاستمداران و نهادهای مرتبط همواره با اطمینان و اقتدار به این سوال پاسخ های مکرر و ویژه می دهند و با نرخ بالا و پایین اغلب در مورد موارد زیر صحبت می کنند: تهدید آمریکا علیه ایران، تهدید اسراییل علیه ایران. ، تهدید گروه های تجزیه طلب و تهدیدات مربوط به گروه های افراطی. شاید برخی کارشناسان و شاید برخی از مقامات ارشد، پس از وقایع جنبش اعتراضی 1401 هجری قمری، تظاهرات مردمی و به ویژه احتمال تظاهرات گسترده زنان به لیست تهدیدات قبلی اضافه شده است. اما معتقدم این نگرش نه تنها کوته بینانه نیست، بلکه خطرناک است و جنبه های مهمی از واقعیت صحنه را پنهان می کند. عوامل خطرناک تری امروز و فردا ایران را تهدید می کند که قدرت هسته ای آن از آمریکا و اسراییل بیشتر است. به هر حال، تنها به دنبال تهدیدهای امنیتی مرتبط با تهدید تجزیه طلبی و گروه های افراطی، ما را به نادیده گرفتن تهدیدهای بزرگتر که آثار مشهودی دارند و هیچ کدام را نمی توان پنهان کرد، سوق می دهد. اجازه دهید به سه تهدید اصلی اشاره کنم که به نظر من بسیار مهمتر از موارد ذکر شده در بالا هستند:
الف) اقتصاد جهان، وضعیت ایران و تکرار تاریخ
در سال 1402 که مردم ایران یکی از سخت ترین دوره های تورم دهه های اخیر را پشت سر گذاشتند، 3.2 میلیارد دلار برای صادرات گوشی تلفن همراه از جیب آنها بیرون آمد. اگر وضعیت اقتصادی ایران بهتر بود و شهروندان ایرانی بیشتری می توانستند تلفن همراه بخرند، همین. از 20 میلیارد دلار گذشت. آیا این مبلغ مهم است؟ بله، برای اقتصاد کشوری که ارزهای خارجی را به صورت قطره ای و دردناک دریافت می کند. این مبلغ قابل توجهی است و مشکل اینجاست که ما فقط تلفن همراه نمی خریم و ده ها میلیارد دلار برای خرید سایر محصولات فناورانه، دارو، تجهیزات پزشکی و مهندسی و سایر زمینه ها هزینه می کنیم. چه کار باید بکنیم آیا باید همه این محصولات را خودمان تولید کنیم؟ البته که نه. فعلا همین هواپیمای مسافربری به دستور رییس قوه مجریه را تولید کنیم و کمر بویینگ را بشکنیم. بس است! ضمناً در بحث حساس و مهم «فناوری بالا» راه حل این نیست که برای خودکفایی تلاش نکنیم. بلکه این است که ابتدا مزیت های خود را در زمینه تولید کشف کنیم و برای جبران کسری و افزایش صادرات گام برداریم. دوم، سعی کنید گوشه بسیار کوچکی از بازار را تصرف کنید. واضح است که با این وضعیت سیاست خارجی و تحریم های بین المللی نمی توان کار خاصی کرد و اکنون تنها با پرداخت سهم دلالان می توان نفت را فروخت و جایی برای صادرات کالاها و خدمات فنی مهندسی نیست. . بنابراین اولین و بسیار جدی تهدید امنیتی علیه ایران این است که اقتصاد ما نه تنها تامین کننده توسعه و شادی است، بلکه حتی تضمین کننده حیات نیست و یکی از پانصد برند اصلی اقتصاد جهان متعلق به ما نیست. و ما چنین وضعیتی داریم که در اقتصاد جهانی اساساً نه «بودیم» و نه هستیم.
گویا بار دیگر و در قالب یک کاریکاتور شاهد تکرار تاریخ هستیم. زمانی که انقلاب صنعتی از مرزهای انگلیس عبور کرد و به اروپا رسید، در زمان قاجار و قبل از آن در دوران صفویه و زمانی که عثمانی ها تجهیزات نظامی و سلاح و توپ و سلاح را تصرف کردند، مرحله بسیار سختی را پشت سر گذاشتیم. متاسفانه پشت سر از آنجایی که اکنون در یک چرخه تکراری و در شرایطی که ببرهای آسیا و برخی کشورهای عربی دچار مشکل اقتصادی هستند، باید نگران این باشیم که کدام آقا و کدام عروس و داماد منابع کشور را گره می زند. اگر از این چرخه بد خارج نشویم و در اقتصاد منطقه و جهان به جایی نرسیم، زمان تاریک تری در انتظارمان است.
ب) تغییرات اقلیمی، امنیت غذایی و شرایط زندگی ایرانیان
تغییرات اقلیمی، گرم شدن زمین، خشکسالی های مکرر و گسترده، خشکسالی و کاهش موثر تولیدات کشاورزی مشکلات عمده ای هستند که کل بشریت را تهدید می کنند. اما در این میان، تهدید خاورمیانه بسیار جدی تر است و از فلسطین و مصر گرفته تا ایران، عراق، ترکیه و سوریه، کل خاورمیانه در معرض خطر خشکسالی قرار دارد و علاوه بر آن، گرد و غبار و هوا ثابت است. . آلودگی کشنده تر از آن چیزی است که فکر می کنید. اما اسناد نشان می دهد که هیچکس در ایران این مسایل حیاتی را جدی نگرفته است. ما هنوز سبک کشاورزی غلط و پرهزینه با درآمد کم داریم، آب را به شدت هدر می دهیم، چاه های غیرمجاز حفر می کنیم، رودخانه ها و کانال ها را پمپاژ می کنیم، هزاران روستای ما خالی شده، کثیف ترین بنزین ها را با قیمت پایین می سوزانیم. کثیف ترین اعراب کشاورزی را تغییر می دهند.. و مزارع دریایی و تبدیل آنها به خانه و ویلا ادامه دارد و ما کوه خوار، دریا خوار، دریا خوار و رودخانه خوار هستیم! نبود سیاست های دوراندیشانه و موفق در حوزه های کشاورزی، محیط زیست، سوخت، انرژی و مدیریت امنیت غذایی تهدیدی بزرگ برای آینده ایران است که گروه مهدعلی رجوی و داعش و تجزیه طلبان همگی با آن مواجه هستند.
ج) آنکه بلیت در دست دارد و اشک در چشمانش جاری می شود، آن یکی روی چند صندلی
از اسناد بسیاری مشخص است که موضوع مهاجرت دسته جمعی جوانان و به ویژه نخبگان ایرانی همچنان مشکل ساز است. هیچ نگرانی برای دولت وجود ندارد. اتفاقی که در دانشگاه های ایران افتاد شبیه دوران انقلاب فرهنگی نیست. اساتید مسن و مستعد مجبور به ترک می شوند و کرسی های تدریس و کمیته های استخدام در موقعیتی قرار دارند که اساساً نیازی به توضیح بیشتر نیست. علاوه بر اینکه نخبگان در دانشگاه ها در بیان نظرات انتقادی خود آزاد نیستند و تحمل دولت و مسیولان زیر صفر است، وضعیت تجارت و تجارت در بازار آزاد روز به روز کمتر از رقابت می شود و قدرتمندان. کارتل های دولتی و با حمایت بانک های حامی خاص.غذا تمام انبارها را تصرف می کند. مشکل از این هم فراتر رفته و بسیاری از جوانان عادی به دانشگاه نرفته اند و می خواهند به دبیرستان بروند. این وضعیت بدون شک در مدت زمان کوتاهی باعث خوشحالی و پیروزی حامیان گفتمان «کی دوست ندارد» می شود. چرا که در چنین فضایی است که مثلاً یک سخنران پایین به راحتی نه تنها استاد مهم ترین دانشگاه کشور می شود، بلکه می نشیند و می خندد در راس لیست کرسی های مجلس. با موفقیت! اما این خوشحالی طولانی نخواهد بود و در میان مدت ایران در اکثر زمینه های علمی، تخصصی، فنی و حتی خدماتی با مشکلات اساسی مواجه خواهد شد.
311311
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "ایران در برابر سه تهدید بزرگ" هستید؟ با کلیک بر روی عمومی، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "ایران در برابر سه تهدید بزرگ"، کلیک کنید.