شاید صورت من چینی باشد، اما روح من ایرانی است

جی کی یون در نشست تخصصی «ایران و چین؛ ظرفیت های فرهنگی و مبادلات تاریخی»:

نشست تخصصی «ایران و چین؛ ظرفیت های فرهنگی و مبادلات تاریخی» یکشنبه 23 اردیبهشت 1403 با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.

نشست تخصصی «ایران و چین؛ ظرفیت های فرهنگی و مبادلات تاریخی» یکشنبه 23 اردیبهشت 1403 با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و با حضور جی کی یون (استاد دانشکده تاریخ و فرهنگ دانشگاه جنوب غربی چین، مدیر مرکز ایران شناسی دانشگاه چین و شایسته تقدیر در شانزدهمین جشنواره بین المللی پژوهش فرهنگی)، عادل خانی (مدیرکل توسعه روابط فرهنگی آسیا-اقیانوسیه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی)، محسن آشوری (سرپرست اداره کل همکاری های علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی)، نعمت الله ایران زاده (رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در چین)، قاسم زایری (رییس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات) و دبیری امیر رضایی پناه (مدرس دانشگاه) در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.

در ابتدای این نشست امیر رضایی پناه با اشاره به رویکرد دو کشور ایران و چین در فضای نظام بین الملل، از قرابت مفاهیم بنیادی فرهنگ این دو کشور سخن گفت و اظهار داشت: فضای نظام بین الملل همواره مبتنی بر قدرت بوده است. بعد از جنگ جهانی دوم کم کم مفاهیم و ابعاد دیگری چون فرهنگ مورد توجه قرار گرفتند و امروز شاهد قدرتمندشدن نظریات فرهنگی و هویتی هستیم. اگر زمانی صحبت از قطب ها در نظام بین الملل بود، امروز از «مناطق» صحبت می شود که الزاماً نه جغرافیایی بلکه فرهنگی و هویتی هستند. ایران و چین دو کشوری هستند که مفهوم هژمون در نظام بین الملل را نمی پذیرند و به غیر از مناسباتی که در طول تاریخ داشته اند، عقلانیتی دارند که این دو را به هم نزدیک می کند. کانون فرهنگ چینی، مفهومی به نام همسازی و هارمونی است و کانون فرهنگ ایرانی نیز مفهوم صلح است که خود را در ادبیات، هنر و حتی علم ایرانی نشان می دهد. این دو مفهوم در فرهنگ ایران و چین قرابت زیادی دارند که می تواند پیوندهای این دو کشور را هرچه بیشتر کند.

در ادامه جی کی یون درباره قرابت های متعدد ایران و چین به ایراد سخن پرداخت و گفت: برادران و خواهران ایران عزیز! من پژوهشگر چینی نیستم، من یک ایرانی هستم در چین. شاید صورت من چینی باشد اما روح من ایرانی است. 32 سال فرهنگ و تاریخ ایران را آموختم و شیفته اش شدم و در ذهن و روحم نفوذ کرد. هر بار که به ایران می آیم، بسیاری دانشگاهیان و ایرانیان هوشمند را می بینم. فرهنگ ایران از نظر من، خود فرهنگ چینی است در جای دیگر. ایران مرکز تمدن است و بسیاری مناطق دنیا ازجمله چین، تحت تاثیر فرهنگ ایران بوده اند. حتی سه مذهب ایرانی را در چین داریم. ما در تاریخ با هم برادر بوده ایم و کتاب های بسیاری درباره فرهنگ و تمدن ایران در چین وجود دارند که محبوب هستند. ما ایران را برادر خود می دانیم. در حوزه سیاسی هم ما با هم برابر هستیم. جنگ ایران و عراق مانند جنگ ژاپن و چین است و همانطور که ملت ما یکپارچه در مقابل ژاپن جنیگید، در جنگ ایران و عراق هم، ایران تنها اما قدرتمند بود. با وجود بسیاری از قومیت ها در ایران، کل کشور در این جنگ یکپارچه شدند تا دشمن را شکست دهند. جنگ ایران و عراق پیروزی بزرگی برای ایران بود و این به این معناست که ایران تمدن بسیار بزرگی است و هیچ دشمنی نمی تواند آن را شکست دهد.

وی افزود: در این مدت سی ودو سالی که با ایران آشنا شدم، این برای من سوال بود که چرا می گوییم در شرق آسیا، چین، ایرانی دیگر است و در غرب آسیا، ایران چین دیگر است. طی این مدت طولانی به این پرسش فکر کردم و به این نتیجه رسیدم که این واقعیتی درست است. چون در سال های دور تمدن ایران و دین زرتشت در آن شکل گرفت. در چین هم تایوییسم شکل گرفت. سپس در چین بوداییسم شکل گرفت که چینی ها آن را بومی کردند و به بورداییسم چینی تبدیل کردند. در ایران هم همزمان اسلام را پذیرفتند و دانشمندان و دانشوران زیادی در آن رشد کردند و اسلام را بومی و در سراسر جهان ترویج کردند. در تاریخ مدرن هم ایران و چین شبیه هم هستند. روسیه هم به چین و هم به ایران حمله کرد. همانطور که انگلیسی ها به هر دو کشور حمله کردند. از لحاظ موقعیت بین المللی هم موقعیت مشابهی را داریم. همانطور که ایرانیان فرهنگ غربی و نظام های سیاسی را به فرهنگ بومی و محلی خودشان تبدیل کردند، چینی ها هم همین کار را کردند. ما هردو جمهوری چین و جمهوری اسلامی هستیم. بنابراین ما نظام، ایده ها و تکنولوژی غربی را وارد کردیم اما آن ها را بومی سازی کردیم. ایران و چین همچنین در رابطه با مدرنیزه شدن و تجدد در دوران جدید هم شبیه هم هستند. ما اشتراکات بسیاری داریم. ما قومی به نام قوم «خویی» داریم که پدرانشان از ایران هستند. همچنین تبتی ها که از ایرانیان باستان هستند  و مردم چین همچنان به یاد می آورند فرهنگ عمیق ایران و تاثیری که بر این کشور داشته اند را به یاد می آورند.

وی با اشاره به رسالت ایران شناسی خود ادامه داد: در بخش آخر اینکه خداوند به من یک زندگی داده که در این زندگی بیشتر هدفم این بوده که بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران را بشناسم و ترویج کنم تا مردم چین بیشتر درباره تمدن بزرگ ایران بدانند. از جوانان چینی همواره می خواهم که به ایران بیایند. دو ایرانی جوان دانشور در دانشگاه جنوب غربی چین وجود دارد که یکی استاد و دیگری، دانشجوی دکتری است که زبان چینی را به خوبی صحبت می کنند و به کمک آن ها 16 کتاب چینی به فارسی ترجمه و در ایران چاپ شده است. این دانشجوی دکترای من با دختر چینی ازدواج کرده و دو دختر ایرانی دارد. این ازدواج، نماد رابطه دو کشور ایران و چین است و این نشان می دهد ما یک خانواده هستیم. ما ارتباطات خوبی با هم داریم که این باعث می شود بتوانیم بر مشکلات غلبه کنیم.

در ادامه محسن آشوری ضمن تشکر از جی کی یون در تشویق جوانان چینی در سفر به ایران و آشنایی با تمدنی ایرانی، با اشاره به سوابق تاریخی دو کشور ایران و چین اظهار داشت: بیانات آقای جی کی یون آمیختگی دو ملت در حوزه ادب، فرهنگ و تاریخ و نظام های سیاسی و اقتصادی را نشان می دهد. ما نیز از آمدن دانشجویان چینی به ایران استقبال می کنیم که این می تواند در ارتقای حوزه علمی و دانشگاهی موثر باشد. ما سال گذشته در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تفاهمنامه ای با چین امضا کردیم که طی آن مقرر شد طرفین 100 کتاب از یکدیگر را ترجمه و در کشور خود چاپ کنند و این نشان دهنده اهمیت حوزه فرهنگ برای دو کشور ایران و چین است. از این رو باید راهبردهای فرهنگی را به گونه ای ریل گذاری کنیم تا بتوانیم شاهد ارتقا در این حوزه باشیم. یکی از پارامترهای موردتوجه در این حوزه، فرصت های علمی دانشگاهی است که در این حوزه باید راهبردها متقن و مستحکم باشند که یکی از آن ها زبان است. زبان می تواند پل ارتباطی در راستای ارتقای مباحث تمدنی و فرهنگی دو کشور باشد. لذا از استاد ارجمند تقاضا داریم با توجه به جمعیت بسیار چینی ها، تلاش کنند کرسی های زبان فارسی در دانشگاه های چین افزایش یابد. دانشگاه های ما این آمادگی را دارند تا با دانشگاه های چین روابط علمی بیشتری داشته باشند. ما نیازمند تحکیم هرچه بیشتر روابط تاریخی و دوستانه با چین هستیم.

نعمت الله ایران زاده با اشاره به شخصیت علمی جی کی یون و نقش مهم ایشان در پیوندهای علمی با ایران، خاطرنشان کرد: جی کی یون از شخصیت های بنام ایران شناس و منشا پیوندهای جدید بین دو کشور و از فعالان دانشگاهی هستند که جای شکرگزاری دارد. ایشان به سه اثر در شانزدهمین جشنواره بین المللی پژوهش فرهنگی شرکت کردند که هر سه اثر خوب و قوی بودند که نهایتاً اثر «تحقیق جنگ ایران و عراق و تاثیر آن» در این جشنواره شایسته تقدیر شد.

او با بیان اینکه خود را در جغرافیای سیاسی دیدن، مانع درک پدیدارشناسانه می شود، اضافه کرد: غبار معاصرت باعث شده پرده ای بر واقعیات دیرینه افکنده شود. لذا وظیفه پرفسور جی کی یون و دیگر دلسوزان آینده بشریت این است که از این مسیله غبارروبی کنند و با کوشش پیوسته از پیوندهای تاریخی تمدنی دو ملت ایران و چین، مراقبت کنند. این پیوند دیرینه تاریخی تمدنی باید فراتر از جغرافیای سیاسی در فرایاد ما بیاید. ایران و چین در چند هزار سال هیچ گاه به ملتی تجاوز نکردند. هردو ملت پیام آور صلح و امنیت هستند و همین نگاه انسانی بسترساز ایجاد جاده ابریشم بوده است. امیدوارم ایران و چین فراتر از ایران هراسی ها و چین هراسی ها که به نابجا در میان برخی ملت ها رواج داده شده، بتوانند به عنوان نمایندگان تمدن های شرقی، الگوی تمدنی جدیدی برای زیست سالم بشر امروزی به ارمغان بیاورند.

طیبه عزت اللهی نژاد عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات به برخی امکان های همکاری دو کشور در حوزه های فرهنگی و هنری اشاره و تصریح کرد: دو مولفه طب و حکمت، از وجوه مشترک دو فرهنگ ایران و چین هستند که می تواند در حوزه های مختلف مورد مداقه قرار گیرد. با توجه به وجود مسلمانان کاشغر، برخی کتیبه های فارسی زبان در چین  و …، بهتر است کارگروهی در چین تشکیل شود تا ردپای ایران در این کشور را جست وجو کند. همچنین با توجه به وجود یک شهر موفق سفال و سرامیک در چین و نیز، سابقه 10 هزارساله ایران در این حوزه، می توانیم شهرهای خواهرخوانده فرهنگی داشه باشیم و این مراودات را بیشتر کنیم.

عادل خانی سخنران بعدی این نشست از ضرورت همکاری های بین دو کشور در شرایط ژله ای و متغیر جهانی سخن گفت و یادآور شد: در شرایط ژله ای و متغیر جهانی ضرورت همکاری های بین دو کشور بسیار مهم است و دانشگاه ها در اینخصوص می توانند نقش مهمی ایفا کنند. به میزانی که ما دو کشور اهتمام به همکاری های علمی نداریم، طرف ثالث یعنی غربی ها چندین برابر درباره روابط ما در حال تحقیق هستند. ما از هرگونه روابط میان دو کشور استقبال می کنیم و امیدواریم در آینده شاهد توسعه همکاری های علمی باشیم. قطعاً در این مسیر، راه سختی در پیش داریم که یکی از آن ها مسیله زبان است. در این میان باید دانش زبان و دانش ایران شناسی باید با هم تلفیق شود تا ما شاهد چین شناسان و ایران شناسان حرفه ای باشیم.

در پایان، قاسم زایری، رییس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و دبیر شانزدهمین جشنواره بین المللی پژوهش فرهنگی درباره اثر برگزیده جی کی یون در این جشنواره گفت: نگاه منصفانه ایشان به ماهیت جنگ ایران وعراق و تلاش او برای نشان دادن حقانیت این جنگ، برای هییت داوران بسیار مهم بود. این اثر ارزشمند به زبان فارسی ترجمه و در آستانه هفدهمین دوره جشنواره پژوهش فرهنگی در اختیار مخاطبان فارسی زبان قرار خواهد گرفت. 

رییس پژوهشگاه درخصوص توسعه روابط با دانشگاه ها و مراکز علمی گفت: ما در پژوهشگاه و به طور کلی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به دنبال توسعه روابط با دانشگاه ها و مراکز علمی چین هستیم که این خود زمینه همکاری ها را افزایش می دهد. از سوی دیگر، پیوستن ایران به پیمان شانگهای و تاکید ریاست محترم جمهوری مبنی بر شناسایی ظرفیت های فرهنگی و هنری اعضای این پیمان به خصوص چین، به این مسیله دامن می زند و ما در پژوهشگاه روی این موضوع متمرکز هستیم.

دبیر جشنواره شانزدهم ابراز امیدواری کرد در آینده نزدیک آثار دیگری از پروفسور و دیگر محققان چینی در پژوهشگاه دریافت و در مسیر گسترش ایده ها و افکار آن ها در ایران حرکت کنیم.

در پایان این نشست، از جی کی یون به عنوان پژوهشگر شایسته تقدیر شانزدهمین جشنواره بین المللی پژوهش فرهنگی سال 1402 برای کتاب تحقیق جنگ ایران و عراق و تاثیر آن با اهدای جوایزی از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تقدیر شد.